Φιλοξενούμε αυτό το κείμενο γιατί προσπαθεί με πολύ ήπιο,
είναι αλήθεια, τρόπο να υπαινιχθεί την ανεπάρκεια, αν όχι
τον ύποπτο και χυδαίο ρόλο των κάποιων "εθνικών γελωτοποιών",
που αυτοπαρουσιάζονται ως απόγονοι του Αριστοφάνη, που για
να πλουτίσουν αυτοί και τα κανάλια που τους φιλοξενούν,
αφιονίζουν αφελείς και κατασπαράζουν αθώους και αδύναμους,
για να καλύψουν τους εργοδότες τους και τα εγκλήματα
των αφεντικών του σύγχρονου καπιταλιστικού Κολοσσαίου.
Κώστας Λάμπος
Η σάτιρα σήμερα. Εξέλιξη ή παραμόρφωση;
Είναι γεγονός ότι φέτος στις μετρήσεις της AGB και συνεπώς στις προτιμήσεις των τηλεθεατών, οι εκπομπές με σατιρικό περιεχόμενο κάνουν "θραύση". Τίθεται όμως το εξής δίλημμα: H σάτιρα όπως "πλασάρεται" από τους σημερινούς της εκπροσώπους συνάδει με την ουσία και το σκοπό της; Μάλλον όχι.
Η σάτιρα στην αρχαιότητα καυτηρίαζε τα πολιτικά πρόσωπα και τους τότε πνευματικούς ανθρώπους. Ο Αριστοφάνης, για παράδειγμα, μέσα από τις κωμωδίες του είχε το θάρρος και την τόλμη να "τα βάζει" με πολιτικούς και με εξέχουσες προσωπικότητες της εποχής του καυτηριάζοντας τα κακώς κείμενα και όχι με ανθρώπους που παρουσιάζουν περιθωριακές συμπεριφορές ή διάφορες ψυχικές διαταραχές.
Σήμερα λοιπόν η σάτιρα έχει πάρει σαφώς άλλες διαστάσεις. Ο σκοπός της είναι να διασκεδάσει το κοινό γελοιοποιώντας ανθρώπους που εμφανίζονται στην τηλεόραση είτε για να αυτοπροβληθούν και οι οποίοι τις περισσότερες φορές παρουσιάζουν κάποια "νοητικά" προβλήματα. Γιατί να γελάσει λοιπόν ο νεοέλληνας όταν βλέπει κάποιον ή κάποιους να ειρωνεύονται έναν αδύναμο που δεν μπορεί να τα βάλει με αυτούς;
Για παράδειγμα, τι νόημα έχει, σατιρικές εκπομπές να περιγελούν την Μπεκατώρου ή την Τζούλια; Μια καλή δικαιολογία είναι οτι αυτές οι εκπομπές θέλουν να προσφέρουν διασκέδαση και ενίοτε το πετυχαίνουν. Αναλογιστείτε όμως τα "θύματα" αυτού του είδους της σάτιρας. Ενδεικτικά αναφέρουμε την κα. Έφη Θώδη την οποία κυριολεκτικά τρέλαναν από την υπερπροβολή της σε διάφορες εκπομπές με αποτέλεσμα να οδηγηθεί σε ψυχιατρική κλινική. Κατέληξε λοιπόν εκεί επειδή ήταν ίσως ψυχολογικά αδύναμη να αντιμετωπίσει αυτή την υπερέκθεση που αρκετές φορές ξεπερνούσε τα όρια της γελοιοποίησης. Δυστυχώς όμως κανείς δεν ζήτησε συγνώμη για αυτό το περιστατικό ή έστω δεν ζήτησαν συγνώμη αυτοί που έπρεπε. Μήπως λοιπόν αυτού του είδους η σάτιρα μπορεί να είναι διασκεδαστική αλλά να πληγώνει εν τέλει κάποιους ανθρώπους? Οι εκπομπές αυτές θέλουν να παρουσιάζονται ως μια πηγή προβληματισμού και ως η φωνή του μέσου τηλεθεατή. Μήπως η σάτιρα έχει παραμορφωθεί για να είναι πιο εμπορική;
Επιπλέον, είναι αντιφατικό ενώ οι πολιτικοί "παίζουν" κερδοσκοπικά παιχνίδια εις βάρος των πολιτών, οι εκπομπές αυτές αντί να καυτηριάσουν αποκλειστικά αυτούς δίνοντας κουράγιο στο πολίτη, να ασχολούνται με τα κατορθώματα της Τζούλιας τα οποία στην ουσία δεν ενδιαφέρουν κανέναν.
Όμως οι εκπομπές αυτές δεν είναι τυχαίο ότι "σπάνε" τα μηχανάκια της AGB. Αυτό μάλλον γίνεται διότι οι σατιρικές εκπομπές "χαϊδεύουν" τα αυτιά των τηλεθεατών. Δίνουν στον πολίτη αυτό ακριβώς που θέλει να ακούσει. Υμνούν τον Έλληνα πολίτη τον οποίον παρουσιάζουν ως εργατικό μεροκαματιάρη που αγαπά όλο το κόσμο άλλα αυτόν να μην τον αγαπά. Ο Έλληνας τηλεθεατής έχει ανάγκη από στήριξη και όχι από στοχευμένη σάτιρα.
Ας υπάρξει επιτέλους κάποιος που να δίνει πραγματικό κουράγιο στον τηλεθεατή και να τον προβληματίζει καλλιεργώντας έτσι την ορθή κρίση του χωρίς πολιτικές σκοπιμότητες και συμφέροντα. Να καταργηθούν όλες οι Τζούλιες και οι Μπεκατώρου από αυτές τις εκπομπές. Ας δημιουργηθεί έστω ένα νέο είδος εκπομπών που να παίζει μόνο τέτοια ανόητα βίντεο. Άμα οι σύγχρονοι Αριστοφάνηδες θέλουν να κρατήσουν τον τίτλο τους ας μην μείνουν μόνο στα λόγια και στο χάδεμα των πολιτών και ας προχωρήσουν στην πράξη. Να συμπάσχουν με τον Έλληνα πολίτη αλλά να μην ξεχνούν να επισημαίνουν τα λάθη του και να τον κρίνουν όταν χρειάζεται.
Η σάτιρα στην αρχαιότητα καυτηρίαζε τα πολιτικά πρόσωπα και τους τότε πνευματικούς ανθρώπους. Ο Αριστοφάνης, για παράδειγμα, μέσα από τις κωμωδίες του είχε το θάρρος και την τόλμη να "τα βάζει" με πολιτικούς και με εξέχουσες προσωπικότητες της εποχής του καυτηριάζοντας τα κακώς κείμενα και όχι με ανθρώπους που παρουσιάζουν περιθωριακές συμπεριφορές ή διάφορες ψυχικές διαταραχές.
Σήμερα λοιπόν η σάτιρα έχει πάρει σαφώς άλλες διαστάσεις. Ο σκοπός της είναι να διασκεδάσει το κοινό γελοιοποιώντας ανθρώπους που εμφανίζονται στην τηλεόραση είτε για να αυτοπροβληθούν και οι οποίοι τις περισσότερες φορές παρουσιάζουν κάποια "νοητικά" προβλήματα. Γιατί να γελάσει λοιπόν ο νεοέλληνας όταν βλέπει κάποιον ή κάποιους να ειρωνεύονται έναν αδύναμο που δεν μπορεί να τα βάλει με αυτούς;
Για παράδειγμα, τι νόημα έχει, σατιρικές εκπομπές να περιγελούν την Μπεκατώρου ή την Τζούλια; Μια καλή δικαιολογία είναι οτι αυτές οι εκπομπές θέλουν να προσφέρουν διασκέδαση και ενίοτε το πετυχαίνουν. Αναλογιστείτε όμως τα "θύματα" αυτού του είδους της σάτιρας. Ενδεικτικά αναφέρουμε την κα. Έφη Θώδη την οποία κυριολεκτικά τρέλαναν από την υπερπροβολή της σε διάφορες εκπομπές με αποτέλεσμα να οδηγηθεί σε ψυχιατρική κλινική. Κατέληξε λοιπόν εκεί επειδή ήταν ίσως ψυχολογικά αδύναμη να αντιμετωπίσει αυτή την υπερέκθεση που αρκετές φορές ξεπερνούσε τα όρια της γελοιοποίησης. Δυστυχώς όμως κανείς δεν ζήτησε συγνώμη για αυτό το περιστατικό ή έστω δεν ζήτησαν συγνώμη αυτοί που έπρεπε. Μήπως λοιπόν αυτού του είδους η σάτιρα μπορεί να είναι διασκεδαστική αλλά να πληγώνει εν τέλει κάποιους ανθρώπους? Οι εκπομπές αυτές θέλουν να παρουσιάζονται ως μια πηγή προβληματισμού και ως η φωνή του μέσου τηλεθεατή. Μήπως η σάτιρα έχει παραμορφωθεί για να είναι πιο εμπορική;
Επιπλέον, είναι αντιφατικό ενώ οι πολιτικοί "παίζουν" κερδοσκοπικά παιχνίδια εις βάρος των πολιτών, οι εκπομπές αυτές αντί να καυτηριάσουν αποκλειστικά αυτούς δίνοντας κουράγιο στο πολίτη, να ασχολούνται με τα κατορθώματα της Τζούλιας τα οποία στην ουσία δεν ενδιαφέρουν κανέναν.
Όμως οι εκπομπές αυτές δεν είναι τυχαίο ότι "σπάνε" τα μηχανάκια της AGB. Αυτό μάλλον γίνεται διότι οι σατιρικές εκπομπές "χαϊδεύουν" τα αυτιά των τηλεθεατών. Δίνουν στον πολίτη αυτό ακριβώς που θέλει να ακούσει. Υμνούν τον Έλληνα πολίτη τον οποίον παρουσιάζουν ως εργατικό μεροκαματιάρη που αγαπά όλο το κόσμο άλλα αυτόν να μην τον αγαπά. Ο Έλληνας τηλεθεατής έχει ανάγκη από στήριξη και όχι από στοχευμένη σάτιρα.
Ας υπάρξει επιτέλους κάποιος που να δίνει πραγματικό κουράγιο στον τηλεθεατή και να τον προβληματίζει καλλιεργώντας έτσι την ορθή κρίση του χωρίς πολιτικές σκοπιμότητες και συμφέροντα. Να καταργηθούν όλες οι Τζούλιες και οι Μπεκατώρου από αυτές τις εκπομπές. Ας δημιουργηθεί έστω ένα νέο είδος εκπομπών που να παίζει μόνο τέτοια ανόητα βίντεο. Άμα οι σύγχρονοι Αριστοφάνηδες θέλουν να κρατήσουν τον τίτλο τους ας μην μείνουν μόνο στα λόγια και στο χάδεμα των πολιτών και ας προχωρήσουν στην πράξη. Να συμπάσχουν με τον Έλληνα πολίτη αλλά να μην ξεχνούν να επισημαίνουν τα λάθη του και να τον κρίνουν όταν χρειάζεται.
_________________________________________________
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου