Τιμούμε όσες και όσους εργάζονται για την επιστήμη, κάνουν έρευνα και δημιουργούν πολιτισμό στην υπηρεσία της ζωής και της Ανθρωπότητας και όχι όσες και όσους εργάζονται στην υπηρεσία της εξουσίας και του θανάτου
Φαυλοκρατία, τραπεζίτες και ένας ροδώνας στον Κεραµεικό
Για το φετινό Βραβείο Αναγνωστών του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου ψήφισαν, µε SMS, 6.300 άτοµα. Και επέλεξαν, µε µεγάλη διαφορά από το δεύτερο, το µυθιστόρηµα της Ελένης Πριοβόλου «Οπως ήθελα να ζήσω» (Εκδ. Καστανιώτη). «Οι συγγραφείς είµαστε και ερευνητές», λέει η βραβευθείσα. «Στο βιβλίο µου, που έχει κοινωνικό, ιστορικό και πολιτικό υπόβαθρο, έψαξα να βρω το δικό µου “τις πταίει” για το γεγονός ότι η χώρα αυτή, που προσπάθησε να ξεφύγει από τις οθωµανικές δοµές, τελικά δεν κατάφερε και το ζητούµενο, να γίνει δηλαδή ένα σύγχρονο αστικό κράτος».
Το µυθιστόρηµα διαδραµατίζεται στις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα. Σε ένα κλίµα φαυλοκρατίας, µε τους τραπεζίτες να καθορίζουν το πολιτικό και οικονοµικό σκηνικό, ένας έµπορος και ταξιδευτής, ο Ρωµαίος Αγγουλές, αποφασίζει να φτιάξει έναν ροδώνα στον Κεραµεικό, τη γνωστή «Ρόδων Πολιτεία», µε σκοπό να δηµιουργήσει νέα είδη.
«Ενα από τα µεγάλα επιτεύγµατα του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου είναι ότι κατάφερε να επιβάλει ένα βραβείο και οι αναγνώστες να το υιοθετήσουν», λέει από τη µεριά του ο εκδότης Θανάσης Καστανιώτης. «Οι επιλογές των αναγνωστών γίνονται προς όλο πιο καλά και διαβαστερά βιβλία, µεστές ιστορίες, βιβλία ιστορηµένα και καλογραµµένα, όπως ήταν άλλωστε και το περσινό βιβλίο που βραβεύτηκε, του Γιάννη Καλπούζου». Ο συγγραφέας του «Ιµαρέτ. Στη σκιά του ρολογιού», που πήρε το Βραβείο Αναγνωστών 2009, επίσης παρών στη φετινή ανακοίνωση της βράβευσης, είπε ότι «στο βιβλίο της Πριοβόλου η γλώσσα γίνεται τέχνη» και ότι «η εποχή την οποία περιγράφει έχει πολλά κοινά στοιχεία µε τη σηµερινή εποχή».
Η Ελένη Πριοβόλου, γνωστή για τη διαδροµή της στον χώρο του παιδικού βιβλίου, πέρασε και στο µυθιστόρηµα για ενηλίκους – το βραβευθέν είναι το τρίτο της.
Σε πρόσφατες δηλώσεις της σε μεσημεριανή τηλεοπτική εκπομπή, η ποιήτρια και ακαδημαϊκός Κική Δημουλά, δήλωσε πως είναι μια από τις φανατικότερες θαυμάστριες του Ηλία Ψινάκη και ότι θα τον ψηφίσει οπωσδήποτε. Το ίδιο και ο Μάνος Ελευθερίου. Η δήλωση αυτή έκανε εντύπωση αλλά δεν σχολιάστηκε ικανοποιητικά, ξεπεράστηκε ως ένα από τα λίγα ενδιαφέροντα που προκύπτουν μέσα στο προεκλογικό κλίμα, ένα γεγονός εντυπωσιακό στην παραδοξότητά του, αλλά μικρής σημασίας. Είναι αλήθεια ένα γεγονός δευτερεύον, σε σχέση με τα υπόλοιπα φαινόμενα που προέκυψαν από τις εκλογές; Και αν όχι τι πραγματικά δηλώνει;
Συχνά κρίναμε τους ποιητές και τους καλλιτέχνες, θετικά ή αρνητικά, από την προσωπική τους στάση και όχι από το έργο τους, με βάση τις επιλογές της καθημερινής και πολιτικής τους ζωής. Κάποιοι τον Ρίτσο για την κομματική του πειθαρχία απέναντι στο ΚΚΕ, κάποιοι τον Σεφέρη για το ρόλο του στο Κυπριακό ή τη δήλωσή του επί χούντας. Κάποιοι τον Χατζιδάκι για τις σχέσεις του με τον Καραμανλή, τον Θεοδωράκη για τις μεταπολιτευτικές του πολιτικές επιλογές. Μεγεθύναμε ποιοτικά όποιον συνόρευε ή ταυτιζόταν με τις δικές μας απόψεις και αγνοήσαμε όσους μας αγνόησαν ή διαφώνησαν. Από αδυναμία ή από βιασύνη αποδεχτήκαμε ή απορρίψαμε με όρους μιας στρεβλής αισθητικής, μπλέξαμε πράξεις με στίχους, ζωές με ποιήματα και αποκριθήκαμε συνολικά, φορές απόλυτα καταφατικά, φορές απόλυτα αρνητικά, ορίσαμε καλλιτέχνες συμμάχους και εχθρούς.
Η συγκεκριμένη όμως περίπτωση δεν συγκαταλέγεται στα παραπάνω λάθη. Η επιλογή της Κικής Δημουλά δεν είναι όμοια με τις προηγούμενες περιπτώσεις. Και αυτό γιατί δεν αποτελεί μια απλή πολιτική κρίση (δεν μπορούμε να έχουμε την απαίτηση ο κάθε καλλιτέχνης να συμφωνεί πολιτικά μαζί μας). Η συγκεκριμένη κρίση έχει πολιτικά χαρακτηριστικά, αλλά είναι πρωτίστως αισθητική. Ή πιο συγκεκριμένα μας υποδηλώνει τους όρους και τους τρόπους με τους οποίους στις μέρες μας η κυρίαρχη αισθητική συνομιλεί με την κυρίαρχη πολιτική.
Η σημερινή κοινωνία αντιλαμβάνεται την αναγνωρισιμότητα σαν το συντομότερο δρόμο προς το οτιδήποτε. Το βάρος του λόγου του τηλεοπτικά οικείου προσώπου, χρίζει αυτόματα το πρόσωπο αυτό ειδικό για το κάθε τι. Την ιστορία, την ποίηση, την πολιτική. Ο λόγος του μελετητή, του επιστήμονα, ο λόγος του πραγματικά ειδικού, μοιάζει αχρείαστη πολυτέλεια, μια αριστοκρατική αντιμετώπιση της πραγματικότητας. Ο Λόγος εκλείπει μπροστά στην εικόνα, το περιεχόμενο μπροστά στην οικεία συσκευασία. Μέσα στη σύγχυση των αξιών και των αξιολογήσεων, όλα γίνονται σχετικά.
Σε κάθε εκλογική αναμέτρηση το φαινόμενο αυτό μεταφράζεται πολιτικά. Σειρές διάσημων (και πρόσφατα απλά συγγενείς διάσημων) γεμίζουν τα ψηφοδέλτια και εκλέγονται με σχετική άνεση. Στις πρόσφατες εκλογές ο κ. Ψινάκης αποτέλεσε το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα. Πρώτος σε σταυρούς δημοτικός σύμβουλος στον δήμο της Αθήνας, θα γινόταν αντιδήμαρχος υπεύθυνος για τον πολιτισμό. Ο κύριος Ψινάκης δεν είναι μία μια γραφική πτυχή του σύγχρονου πολιτισμού, ακίνδυνη μέσα στην τηλεοπτική της περσόνα. Είναι το αντιπροσωπευτικότερο παράδειγμα μιας ιδεολογίας και μιας αισθητικής κυρίαρχης, ένας άνθρωπος που την βοήθησε να δημιουργηθεί και την εξέφρασε στην πιο εξωστρεφή μορφή της. Από τους δίσκους του Ρουβά, μέχρι τα διάφορα ριάλιτι, από τις προκλητικές ατάκες μέχρι τον πιο υποκριτικό πουριτανισμό. Ένα επιβεβλημένα οικείο και φανταχτερό Τίποτα που περιφρονεί το οποιοδήποτε Κάτι και επιβάλλει το κενό στις πιο φανταχτερές του διαστάσεις.
Και η ποίηση; Τη σχέση μπορεί να έχει η ποίηση με όλο αυτό τον θόρυβο; Πώς μπορεί να μιλήσει η ποίηση σήμερα; Τι της επιτρέπεται σε έναν κόσμο ταγμένο στην εξωστρέφεια; Αυτό που παραχωρείται στην τέχνη γενικά και στην ποίηση ειδικότερα, την απομακρύνει από την αρχική της ουσία, την κάνει να μιλά ως συμπλήρωμα μιας απότομης, πεζής καθημερινότητας. Την τοποθετεί σε τοπ τεν, αριθμούς πωλήσεων, διαφημίσεις, άχαρους πολιτικούς λόγους, την μελοποιεί πρόχειρα και την τραγουδά φάλτσα. Την μιλά με τρόπο κοσμικό, πρόχειρο και πομπώδη.
Κάπου ανάμεσα στα στείρα αναγνωστικά των σχολείων και τα διάφορα συμπόσια, η ποίηση χάνεται. Και ο ποιητής στον αιώνα μας μένει εξόριστος, μακριά ακόμα και από την ίδια την ποίηση. Η Κική Δημουλά επέλεξε να μην μπορεί να αποτελέσει καν ψίθυρο απέναντι σε αυτή την κυρίαρχη σιωπή. Με τον τρόπο της αποδέχεται και επιχαίρει τις επιλογές της καθημερινής έλλειψης. Έτσι όπως επιβλήθηκε, έτσι όπως καταγράφηκε στους πομπούς και στους δέκτες. Ο θεσμικός ρόλος της ακαδημαϊκού περιγράφει μια ακόμα διάσταση του φαινομένου. Σε μια εποχή που κάθε θεσμός της κοινωνίας μας αμφισβητείται στην ουσία του, η συγκεκριμένη δήλωση έρχεται να μιλήσει ως η αισθητική έκφραση της κρίσης των θεσμών. Φλύαρη στη συντομία της και απόλυτα κατανοητή στην περίπλοκη έκπληξη που δημιουργεί.
Όταν η ποίηση θα αποδεχτεί τον φθαρμένο και ελλιπή κυρίαρχο λόγο, ως πραγματική αισθητική πρόταση, ως καταγεγραμμένη πραγματικότητα μες τη φθορά κάθε νοήματος, θα ακυρώσει την όποια αναγκαιότητά της, τον όποιο λόγο που μέχρι σήμερα τη διαχώριζε από το κοινότοπο.
Είναι παράλογο μια εποχή να επιβάλλει κανόνες συμπεριφοράς στους ποιητές της, πόσο μάλλον μια εποχή σαν τη σημερινή. Είναι όμως απόλυτα θεμιτό και κυρίως σε εποχές σαν τη σημερινή, να απαιτούμε από τους ποιητές την ελάχιστη εντιμότητα απέναντι στο έργο τους, απέναντι στην ίδια την ποιητική διάσταση των πραγμάτων. http://tsalapatis.blogspot.com/
Ο Δημήτρης Λάμπος γεννήθηκε στο Βερολίνο, μεγάλωσε σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα κι έζησε κάποια χρόνια στην Αγγλία σπουδάζοντας Διεθνή Οικονομικά, εκδίδοντας το λογοτεχνικό περιοδικό «O Καθρέφτης» και παίζοντας πολλή μουσική. Γυρνώντας στην Ελλάδα εκδίδει το πρώτο του βιβλίο «Η ιστορία ενός μισάνθρωπου» ενώ τώρα κυκλοφορεί από τη Lyra το πρώτο του cd «Μη σε φοβίσει η αγέλη» στο οποίο υπογράφει ο ίδιος τους στίχους και τη μουσική.
Στη δημιουργία αυτού του δίσκου, ο νέος τραγουδοποιός συνεργάστηκε με τον Στάθη Δρογώση που είχε την επιμέλεια παραγωγής και έκανε την ενορχήστρωση. Ερμηνεύει επίσης μαζί με τον Δημήτρη Λάμπο το τραγούδι «Ονειρολόγιο»
Στο άλμπουμ συμμετέχουν ακόμη ο Μανώλης Φάμελλος, η Jessica Kilroy, ο Δημήτρης Παναγόπουλος, ο Βαγγέλης Μαρκαντώνης, η Stefanie Voisin και οι Love Choir καθώς και μία ομάδα καταπληκτικών μουσικών: Πάνος Τόλιος, Φώτης Σιώτας, Μύρωνας Στρατής, Γιώργος Χαρατζόγλου, Γιάννης Πλαγιαννάκος, Γιάννης Καραγιαννάκης και Ανδρέας Βαϊτούδης στην ηχοληψία και τη μίξη. Το άλμπουμ κλείνει με τη διασκευή στο τραγούδι του David Gray "Birds without wings" σε απόδοση στα ελληνικά του Δημήτρη Λάμπου.
Με μια πληθώρα μουσικών επιρροών που έχουν ως κέντρο τους τη folk rock και με πολλές μουσικές εκπλήξεις, τα τραγούδια του πρώτου δίσκου του Δημήτρη Λάμπου τονίζουν τον κοινωνικό ρόλο του τραγουδιού εκφέροντας λόγο και άποψη. Με τα λόγια του ίδιου:
Τα τραγούδια δεν μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο.
Μπορούν όμως να μας θυμίζουν ότι ο κόσμος μπορεί να αλλάξει.
Κυκλοφορεί από τη ΛΥΡΑ. Θα το βρείτε στα Δισκοπωλεία
*
Η ΑΥΓΗ
Σάββατο, 23.10.2010
22 ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ 23
ΜΟΥΣΙΚΗ
Δημήτρης Λάμπος: «Η σημαντικότερη επιρροή μου είναι οι συνθήκες της ζωής μας...»
Συνέντευξη στον Θάνο Μαντζάνα.
***
«Αυτή η τελευταία επίθεση του καπιταλισμού απέναντι στην ανθρωπότητα μέσω της τεχνητής κρίσης που έχει ως κύριο στόχο την υπερσυσώρρευση του πλούτου σε όλο και λιγότερα χέρια δεν αφήνει περιθώρια για υπεκφυγές σε κανέναν και νομίζω ότι αν αυτή τη φορά δεν υποκύψουμε και δεν παρασυρθούμε και «φοβηθούμε την αγέλη» ίσως και να σημάνει το κύκνειο άσμα της».
***
Είναι μία από τις ελάχιστες φορές που θα δηλώσουμε χωρίς περιστροφές ότι αιτία της σημερινής συνέντευξης δεν είναι η μόνιμη προσπάθεια μας να παρουσιάζουμε μέσα από τον περιορισμένο χώρο αυτού του εβδομαδιαίου δισέλιδου όσο το δυνατόν περισσότερες από τις αξιόλογες δουλειές και προσπάθειες στον χώρο της σημερινής ελληνικής μουσικής αλλά ένας και μοναδικός και απόλυτα προσωπικός λόγος:
Το ότι όχι απλά θεωρούμε τον πρώτο δίσκο του Δημήτρη Λάμπου «Μη Σε Φοβίσει Η Αγέλη» ένα από τα καλύτερα ντεμπούτα όχι μόνον του 2010 μα και των τελευταίων ετών αλλά και πιστεύουμε ακράδαντα ότι με αυτόν μας αποκαλύπτεται ένας δημιουργός που δεν «υπόσχεται» - όπως είθισται να λέμε σε ανάλογες περιπτώσεις...- αλλά είναι δεδομένο ότι στο μέλλον έχει να πει πολλά περισσότερα από τα ήδη πολλά που μας είπε όταν μας συστήθηκε και γι’ αυτό και θα μας απασχολήσει εξίσου πολύ, με την πλέον θετική έννοια της λέξης φυσικά.
Στο album αυτό ο πολύ νεαρός ακόμα τραγουδοποιός (ο οποίος γεννήθηκε στο Βερολίνο, μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα και σπούδασε διεθνή οικονομία στο Λονδίνο όπου και ασχολήθηκε ενεργά με τη μουσική για πρώτη φορά) όχι μόνο παρουσιάζει μια ήδη ολοκληρωμένη άποψη για μιαν αποτελεσματική «μεταφορά» στα καθ’ ημάς δεδομένα και ιδιαίτερα στις δύσκολες απαιτήσεις της ελληνικής γλώσσας του αγγλοσαξονικού folk rock και rock ήχου αλλά και τη συνδυάζει με στίχους μεστούς, καταλυτικά επίκαιρους και προπαντός ουσιώδεις σε μια σειρά από τραγούδια που είναι τόσο καλά όσο και απολαυστικά στην ακρόαση. Την ερμηνεία τους αναλαμβάνουν και αρκετοί - και εκλεκτοί - άλλοι πλην του ιδίου, τον δίσκο αληθινά στολίζουν με τις φωνές τους οι Στάθης Δρογώσης, Μανώλης Φάμελλος, Δημήτρης Παναγόπουλος, Βαγγέλης Μαρκαντώνης και η νεαρή Αμερικανίδα τραγουδοποιός Jessica Kilroy.
Η τελευταία μα όχι και έσχατη ευχάριστη έκπληξη μας ήταν όταν στη συζήτηση μας μαζί του βρεθήκαμε μπροστά σε έναν νέο άνθρωπο που πραγματικά είναι αντάξιος του έργου του - κάτι που κάθε άλλο είναι πάντα δεδομένο, αξίζει να το υπογραμμίσουμε…-, σεμνό και πλούσιο σε ήθος αλλά και σε προβληματισμούς και ανησυχίες επί πάρα πολλών σημαντικών θεμάτων και, όπως θα διαπιστώσετε και εσείς από τον κυριολεκτικά χειμαρρώδη λόγο του, με ζέουσα διάθεση να μοιραστεί πάρα πολλές, όσες περισσότερες από αυτές τις σκέψεις και τις αγωνίες του μπορεί, με τους άλλους μετασχηματίζοντας τις σε όμορφα μα και απόλυτα αληθινά νοήματα και εικόνες μέσα από τη δουλειά του. Πολύ απλά λοιπόν αυτή τη φορά χαιρετίζουμε όχι απλά την άφιξη μιας σημαντικής νέας παρουσίας στο σύγχρονο ελληνικό μουσικό γίγνεσθαι αλλά και κάποιον που σίγουρα «ήρθε για να μείνει» και πιθανότατα για πάρα πολύ καιρό...
***
* Το πρώτο σου βιβλίο εκδόθηκε πριν κυκλοφορήσει ο πρώτος σου δίσκος, να συμπεράνω λοιπόν ότι η συγγραφή, η λογοτεχνία, σε ενδιαφέρει τουλάχιστον όσο και η τραγουδοποιία; Περισσότερο όμως ακόμα με ενδιαφέρει το γεγονός ότι αποκόμισα την εντύπωση πως επενδύεις περισσότερα στους στίχους σου και έχουν περισσότερο «ειδικό βάρος» μέσα στα τραγούδια σου από όσο ισχύει αυτό για την πλειοψηφία των Ελλήνων τραγουδοποιών, με άλλα λόγια προσπαθείς να πεις με αυτούς πιο πολλά από όσα συνήθως λέγονται σε ένα τραγούδι. Είναι σωστή αυτή η διαπίστωση μου ή όχι;
Ξεκίνησα σε μικρή ηλικία γράφοντας πρώτα ποίηση και τραγούδια και στη συνέχεια και πεζά. Το πρώτο μου δημιούργημα άλλωστε ήταν το λογοτεχνικό περιοδικό «O Καθρέφτης»....,Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη στην εφημερίδα ΑΥΓΗ:
Ο Δημήτρης Λάμπος, μετά το βιβλίο του «Η Ιστορία ενός ‘Μισάνθρωπου’», μας παρουσιάζει το πρώτο του cd, «Μη σε φοβίσει η αγέλη» από τη LYRA. Με ένα μεταπτυχιακό στα Διεθνή Οικονομικά, που ξεπροβάλλει στις απαντήσεις του, με έμφυτη αισιοδοξία για το μέλλον και με έντονη κοινωνικοπολιτική διάθεση, απάντησε στις ερωτήσεις μας…
.
Ελένη: Παρουσιάζεσαι για πρώτη φορά στη δισκογραφία με το cd «Μη σε φοβίσει η αγέλη», την ενορχήστρωση και την επιμέλεια του οποίου έχει κάνει ο Στάθης Δρογώσης. Πες μου αν θες στην αρχή δυο λόγια γι’ αυτή τη συνεργασία.
Δημήτρης: Γνωριστήκαμε μέσω του Μανώλη (Φάμελλου). Άκουσε τα τραγούδια και τον ενδιέφερε να συνεργαστούμε. Όταν συναντηθήκαμε για πρώτη φορά και ακούσαμε τα κομμάτια, σε μορφή ντέμο ακόμα, είδα ότι καταλάβαινε το ακουστικό τους ύφος, κι αυτό βγήκε και στο δίσκο άλλωστε, πολλά από τα τραγούδια ηχογραφήθηκαν περίπου όπως είχαν γραφτεί. Σε κάποια άλλα ο Στάθης είχε μερικές πολύ όμορφες ιδέες και τις εξελίξαμε κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων. Γι’ αυτό και ο δίσκος είναι νομίζω πολύπλευρος μουσικά και ενορχηστρωτικά.
Ελένη: Ναι, πράγματι, μου έκανε εντύπωση αυτό. Κάποια τραγούδια είναι καθαρά φόλκ, κάποια άλλα αγγίζουν τη τζάζ ενώ κάποια είναι περισσότερο ηλεκτρικά, περισσότερο ροκ… αλλά όχι με την κλασσική έννοια. Ο «Επισκέπτης» π.χ. ξεκινάει σαν ένα ροκ κομμάτι, γίνεται γκόσπελ και καταλήγει σε ένα φιούζιον μπλούζ κρεσέντο.
Δημήτρης: Ναι... μου αρέσει αυτό να σου πω την αλήθεια. Έχω πολλά ακούσματα από πολλά διαφορετικά, αν και συγγενή είδη μουσικής. Ήθελα να έχει διαφορετικά ηχοτοπία ο δίσκος και σε αυτό βοήθησε η συνεργασία με τον Στάθη. Είναι σπουδαίος μουσικός και πολύπλευρος. Νομίζω ταιριάξαμε χωρίς καν να το καταλάβουμε κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων, βγήκε στο αποτέλεσμα.
Ελένη: Εκτός από τον Στάθη ο οποίος παίζει πιάνο και συμμετέχει σε ένα τραγούδι, το «Ονειρολόγιο», μου έκαναν εντύπωση και οι μουσικοί που επέλεξες για τις ηχογραφήσεις… Πάνος Τόλιος, Φώτης Σιώτας, Μύρωνας Στρατής, Γιάννης Πλαγιαννάκος, Γιάννης Καραγιαννάκης, Γιώργος Χαρατζόγλου…
Δημήτρης: Όλους τους μουσικούς τους επέλεξε ο Στάθης και ο Μανώλης εν μέρει. Πρόκειται για dream team, δε χωράει αμφιβολία. Είμαι πολύ τυχερός που στην πρώτη μου δισκογραφική δουλειά συνεργάστηκα με τόσο καλούς μουσικούς.
Ελένη: Παράλληλα έχεις και πολλές συμμετοχές. Συμμετέχουν σε ντουέτα μαζί σου οι Μανώλης Φάμελλος, Δημήτρης Παναγόπουλος, Βαγγέλης Μαρκαντώνης… Πως προέκυψε αυτό;
Δημήτρης: Μέσα από τη φιλία μας… ο Μανώλης κι ο Στάθης στήριξαν την προσπάθειά μου από την αρχή. Με τον Δημήτρη είμαστε φίλοι εδώ και πολλά χρόνια, με έχει επηρεάσει πολύ, με τον Βαγγέλη, που παρακολουθούσα πάντα σαν ακροατής τη δουλειά του με τους «Ανοιχτή Θάλασσα», γνωριστήκαμε λίγο πριν ξεκινήσω τις ηχογραφήσεις. Αλλά οι συμμετοχές όλων δεν έγιναν τυχαία ξέρεις. Επέλεξα τραγούδια που να ταιριάζουν στον καθένα ή τραγούδια που τους άρεσαν πιο πολύ. Π.χ. με το Μανώλη είπαμε μαζί ένα από τα πιο ήσυχα τραγούδια του δίσκου, το «Ατύχημα», γιατί αυτό του είχε αρέσει περισσότερο. Δεν επιλέξαμε δηλαδή να πούμε μαζί ένα πιο δυνατό κομμάτι, απλά και μόνο επειδή θα είχε περισσότερες πιθανότητες να ακουστεί.
Ελένη: Μου έκανε εντύπωση αυτό το τραγούδι για τη θεματολογία του αλλά και για τον υπότιτλο που του έχεις δώσει… carpe diem, άδραξε τη μέρα… Δημήτρης: Ναι. Περιγράφω δύο διαφορετικούς ανθρώπους, με διαφορετικής φύσης μικροπροβλήματα των οποίων τελικά οι τύχες ενώνονται δραματικά μέσα από ένα θανατηφόρο ατύχημα. Ίσως είναι λίγο σκληρό, αλλά νομίζω είναι αληθινό. Μας απασχολούν πολλά τα οποία είναι τελικά ασήμαντα αν σκεφτείς ότι ο θάνατος είναι κάθε στιγμή μια πιθανότητα.
Ελένη: Πάμε τώρα και στις εκτός Ελλάδας συμμετοχές. Jessica Kilroy, που σας ακούσαμε και στο Μπαράκι την περασμένη Άνοιξη, Stephanie Voisin, Love Choir… αυτές πως προέκυψαν;
Δημήτρης: Με τη Jessica γνωριστήκαμε μέσα από το διαδίκτυο, από το myspace, εδώ και περίπου 3-4 χρόνια. Είχαμε γίνει φίλοι και εκτιμούσαμε ο ένας τη δουλειά του άλλου. Όταν ήρθε η ώρα που στις ηχογραφήσεις χρειαζόμασταν γυναικεία φωνητικά για το «Ο κόσμος στο βλέμμα μου», δε μπορούσα να φανταστώ κάποια καλύτερη φωνή. Έτσι προέκυψε αυτή η συνεργασία.
Ελένη: Μετά ήρθε και για live όμως εδώ…
Δημήτρης: Ναι, γιατί εν τω μεταξύ άρχισε να γίνεται ιδιαίτερα γνωστή η δουλειά της, παρόλο που μέχρι σήμερα κινείται εκτός δισκογραφικών εταιρειών. Να φανταστείς ότι την καλέσανε να ανοίξει συναυλία του Don Mc Lean στο Παρίσι. Στα πλαίσια λοιπόν της πρώτης της Ευρωπαϊκής περιοδείας, κλείσαμε και δυο live εδώ. Ήταν όμορφη εμπειρία και μάλλον θα το επαναλάβουμε, και εδώ αλλά ίσως πάω κι εγώ στην Αμερική. Με τη Stephanie ήμαστε επίσης φίλοι, έζησε στην Ελλάδα για πάνω από δέκα χρόνια, γύρισε στη Γαλλία πρόσφατα. Όσο για τους Love Choir, είναι παιδιά μεταναστών στην Ελλάδα από αφρικανικές χώρες, κυρίως από τη Νιγηρία. Τραγουδάνε γκόσπελ και έχουν και τις δικές τους μπάντες. Είναι έφηβοι ακόμα, αλλά πραγματικά ταλέντα όλοι τους. Ο «Επισκέπτης» δε θα ήταν ίδιος χωρίς τη δική τους συμμετοχή. Ήταν από τις πιο όμορφες στιγμές στις ηχογραφήσεις και μια πολύ σπουδαία στιγμή στο δίσκο για εμένα.
Ελένη: Στο βιβλιαράκι που συνοδεύει το cd, στις ευχαριστίες, αναφέρεις και τον Σωκράτη Μάλαμα, «για τα καλά του λόγια που ήρθαν σε μια δύσκολη ώρα». Υπάρχει κάποια ιστορία πίσω από αυτό το ευχαριστώ;
Όλες οι θρησκείες θεμελιώνονται σε κοσμογονικούς μύθους, που αποτελούν απάντηση στα ερωτήματα: Πώς δημιουργήθηκε το Σύμπαν; Γιατί έχει αυτή και όχι άλλη μορφή;
Οι απαντήσεις ταυτίζονται συχνά με μερικές παραλλαγές, που οφείλονται στη φαντασία των μυθογράφων, που συνήθως επιδιώκουν την ενδυνάμωση των εξουσιών με την ευθυγράμμιση γήινων αρχόντων και «θεϊκών δυνάμεων».
Πριν από χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι αγνοώντας ολότελα εξ αιτίας τής απουσίας των επιστημών τη λειτουργία τού φυσικού περιβάλλοντος, τρομοκρατημένοι από τούς κινδύνους που αντιμετώπιζαν -θύελλες, καταιγίδες, κεραυνοί, τρικυμίες, θερμοκρασία τρομακτική, ψύχος θανάσιμο- και απορώντας για τα φυσικά φαινόμενα -ήλιος, σελήνη, άστρα, γαλαξίας, φως και σκότος- απέδιδαν σε «θεότητες» τη δημιουργία και τη λειτουργία τού Σύμπαντος. Εμφανίσθηκαν τότε οι κοσμογονικοί μύθοι. Πρόκειται για φαντασιώσεις, που κυριαρχούσαν πριν από την εμφάνιση και ανάπτυξη τής επιστήμης και τής υψηλής τεχνολογίας.
Επιβάλλεται, επομένως, έρευνα για την καταγωγή και εμφάνιση των θρησκειών, που θεμελιώνονται με μύθους και «θαύματα», χωρίς καμμιά επιβεβαίωση από την ιστορία και την επιστήμη. Επιβάλλεται απομυθοποίηση των θρησκευτικών φαντασιώσεων, για εξυγίανση των κοινωνιών τής οικουμένης. Αναγκαία η επιστημονική έρευνα σε όλους τούς μύθους, που συγκροτούν τα θεολογικά κείμενα.
* * *
Γιά τη μυθολογία των θρησκειών έπαιξε ρόλο η απαιδευσία, η άγνοια και η απουσία τής επιστήμης, αλλά και ο τρόμος των ανθρώπων για το φυσικό περιβάλλον. Χωρίς την επιστημονική γνώση κυριαρχούσε ο φόβος, η απελπισία και η προσδοκία για κάποια... «ουράνια» προστασία και σωτηρία. Η γνώση τής αλήθειας, υστέρα από χιλιετίες, γύρω από τα φυσικά φαινόμενα τού Σύμπαντος, εμπλουτίζει το άτομο με την κατανόηση για το ολέθριο και το ακίνδυνο, για το ωραίο καί το αποτρόπαιο, για τους ρυθμούς λειτονργίας των φυσικών φαινομένων και γελοιοποιεί τις θεολογικές μυθολογίες, τις φαντασιώσεις και τις τερατολογίες.
Η διανόηση ελευθερώνει τον άνθρωπο και απομακρύνει τον δουλικό τρόμο μπροστά στο άγνωστο τού περιβάλλοντος. Η μελέτη και τα επιστημονικά συμπεράσματα διαπαιδαγωγούν το άτομο και το καθιστούν ελεύθερο, σκεπτόμενο και θαρραλέο. Η θρησκευτική μυθολογία συμπορευόταν με την εξουσία, που διεκδικούσε την ταύτιση τού δεσποτισμού με το υπερφυσικό, με τις «θεϊκές υπερδυνάμεις»!
Η παραδοχή τής θρησκευτικής μυθολογίας αποτελεί μια μορφή νόσου, που οδηγεί το ανθρώπινο γένος στη δυστυχία, επειδή εξελίσσεται σε κοινωνικό φαινόμενο, που υποβοηθεί τις αυταρχικές, τυραννικές καί διεφθαρμένες εξουσίες και παραμερίζει την πρόοδο καί το δημιουργικό πνεύμα των λαών, την ειρήνη και την αλληλεγγύη. Οι θρησκείες δεν καταδίκασαν τη δουλεία, που συνεχίσθηκε επί χιλιετίες και δεν υπερασπίσθηκαν τη δικαιοσύνη και την αρετή. Υιοθετούσαν και την ανισότητα και δουλεία τού γυναικείου φύλου. Δεν υπάρχουν θρησκείες, που ταυτίζονται με την αλήθεια. Εμφανίσθηκαν σε εποχή πρωτογονισμού, αλλά επιβιώνουν οι μυθολογικές παραδόσεις, οι απανθρωπίες και οι αγριότητες των εξουσιών και η δειλία και σιωπή διανοουμένων και επιστημόνων τής οικουμένης. Οι θεοί, όπως αποκαλύπτει η Π. Διαθήκη και το βαβυλωνιακό θρησκευτικό έπος, δημιουργούν τον άνθρωπο για να υπηρετεί ως σκλάβος!
Στη θρησκευτική μυθολογία περιλαμβάνεται και η φαντασίωση περί «επιβίωσης» τής ψυχής τού ανθρώπου μετά θάνατον. Ακόμη και η «ανάσταση» νεκρών! Σ΄ αυτόν τον μύθο ανήκει η Κόλαση και ο Παράδεισος.
Ο λόγος περί θεών αποτελούσε απασχόληση των ποιητών. Ο Όμηρος και ο Ησίοδος καταγράφουν τη θρησκευτική μυθολογία τής αρχαϊκής εποχής. Οι λυρικοί ποιητές προσδίδουν καλλιτεχνικό χαρακτήρα στις περιγραφές με αποχρώσεις και παραλλαγές. Η αρχαία ελληνική ποίηση καταγράφει μυθολογικά στοιχεία, υπερφυσικά και φαντασιώδη.
Συγγραφείς ψυχολόγοι εκφράζουν τη γνώμη, ότι οι θρησκείες αποτελούν φαινόμενο τής προεπιστημονικής εποχής. Ο Άγγλος συγγραφέας Βryan Wilson φρονεί, ότι οι θρησκείες δεν προσαρμόζονται στην εποχή μας. Πρόκειται για «αναχρονισμό στην ανάπτυξη τής σύγχρονης κοινωνίας». Και προσθέτει, ότι άνθρωποι τής εποχής μας, εξ αιτίας τής επιστημονικής και τεχνολογικής προόδου, δεν ενδιαφέρονται για τις θρησκείες. Ποιές είναι οι συνέπειες των θρησκειών; Ποιο το αντίκρυσμα των θρησκειών στούς λαούς; Οι θρησκείες εκφράζουν, υποστηρίζουν και νομιμοποιούν τα συχνά βάρβαρα και απάνθρωπα κοινωνικά συστήματα τής εποχής μας.
Δημιουργός των «θεών» είναι ο άνθρωπος, κατά την περίοδο τού πρωτογονισμού και τής αμάθειας, στην προϊστορική περίοδο. Η επιστήμη, η λογική, η ορθή σκέψη καταλήγουν σήμερα στο συμπέρασμα, ότι ο «θεός» αποτελεί εύρημα των μυθογράφων και των επιπόλαιων διανοουμένων, που οδήγησαν την ανθρωπότητα στη δυστυχία, στην αχρειότητα και στο σκοταδισμό. Οι θρησκείες δεν έχουν τη δυνατότητα να επηρεάσουν τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις και να οδηγήσουν στη βελτίωση τού βίου των λαών. Υπήρξαν πάντοτε όργανα των εξουσιών ή συμπορεύονταν με τους αχρείους αυτοκράτορες, μονάρχες και τυράννους.
Μερικοί ερευνητές επισημαίνουν ψευδοθρησκείες και «γνήσια θρησκεύματα». Στην πραγματικότητα, όλες ανεξαιρέτως οι θρησκείες τού κόσμου είναι μυθοπλαστίες. Καμμιά θρησκεία δεν διακατέχει αποδεικτικά ιστορικά στοιχεία για ύπαρξη θεών, δημιουργών τού Σύμπαντος. Τα θρησκευτικά κείμενα και των πέντε ηπείρων αποτελούν μύθους και φαντασιώσεις σε πεζό και ποιητικό λόγο, απαραίτητα και δραστικά βοηθήματα των εξουσιών.
Η έρευνα των θρησκειών πρέπει να πραγματοποιείται από τη σκοπιά τής επιστήμης και τής ιστορίας, που καταγράφουν την αλήθεια ύστερα από μελέτη διαχρονική. Η επιστημονική κριτική αποκαλύπτει τη θρησκευτική μυθοπλαστία, που διαμέσου των χιλιετιών, εντάσσεται στη συνείδηση και στο πνεύμα τής ανθρωπότητας. Υπάρχει μια θεαματική σύγκρουση ανάμεσα στην επιστήμη και τις θρησκείες. Η επιστήμη, που υπερασπίζεται την πραγματικότητα και η ιστορία την αλήθεια, αποκαλύπτουν τον μύθο των θρησκειών. Αλλά οι θρησκείες επιζούν και μάλιστα δυναμικές. Η επιστήμη επισημαίνει την κοσμογονική αλήθεια και τις μυθοπλαστίες.
Η επιστημονική έρευνα για τις θρησκείες αποβλέπει στην επισήμανση τής γνώσης, τής λογικής και τής αλήθειας διαμέσου των χιλιετιών. Αλήθεια, που φέρει στο φως την πραγματική εξέλιξη τού Σύμπαντος και τής άνθρωπότητας, τα «μυστήρια», τα «θαύματα» και τις ψευδολογίες. Μύθος καί θρησκεία συμβαδίζουν, η πίστη ταυτίζεται με τις φαντασιώσεις, με τη λατρεία τού υπερφυσικού, που προβάλλει η άγνοια. Η ιστορία, η ακριβής δηλαδή καταγραφή τής αλήθειας, είναι άγνωστη. Κυριαρχεί παντού η μυθολογία τού φανταστικού, τού ψεύδους και τής απάτης. Πρόκειται για μύθους, αλλά οι σύγχρονες κοινωνίες, εξαιτίας τής διαφθοράς των εξουσιών και μεγάλων τμημάτων διανοουμένων καί καλλιτεχνών, τους αποδέχονται!
* * *
Οι θρησκείες συμπορεύονταν με τις εξουσίες. Αυτοκράτορες, μονάρχες, τύραννοι εμφανίζονταν ως υιοί θεών και συχνά αποθεώνονταν. Η πίστη των λαών σε θεότητες δημιουργούσε τις προϋποθέσεις για ψυχολογική προσαρμογή στις πολιτικοκοινωνικές και οικονομικές αχρειότητες. Οι «άρχοντες» αποτελούσαν το ενδιάμεσο μεταξύ θεών και ανθρώπων. Οι μυθοπλασίες των θρησκειών καλλιεργούσαν την εξάρτηση μεταξύ «θεών» καί λαών. Οί πιστοί προσδοκούσαν την εύνοια των «θεών», οι «θεοί» τις θυσίες και τις προσφορές των ανθρώπων!
Η εγκόσμια εξουσία ταυτιζόταν, κατά την αρχαιότητα, με τη θεϊκή. Οι δυνάστες εμφανίζονταν ως εκπρόσωποι ή ομοιώματα των θεών. Κατά τους Ρωμαίους αυτοκράτορες η θρησκεία ανήκει στην επίγεια κυριαρχία βασιλέων και άλλων εξουσιαστών - cuiusregio, eiusreligio! H πολιτική εξουσία ευθυγραμμίζεται με τη θρησκευτική.
Θρησκεία και εξουσία ήταν αλληλένδετες, σύμμαχοι και συνεργάτες με αμοιβαίες προσφορές, συμβιβασμούς και διασαλπίσεις κοινών επιδιώξεων. Η πολιτική εξουσία -αυτοκράτορες καί μονάρχες- θεωρείται στον χριστιανικό κόσμο θεϊκή προσφορά! «Πάσα ψυχή εξουσίαις υπερεχούσαις υποτασσέσθω· ου γαρ εστίν εξουσία ει μη υπό θεού· αι δε ούσαι εξουσίαι υπό θεού τεταγμέναι εισίν. Ώστε ο αντιτασσόμενος τη εξουσία τη τού θεού διαταγή ανθέστηκεν.» (Επιστολή Παύλου προς Ρωμαίους, ιγ΄, 1-2). «Τον θεόν φοβείσθε, τον βασιλέα τιμάτε.» (Επιστολή Πέτρου Α΄, β΄, 17). Οι διασυνδέσεις πολιτικής και θρησκείας οδηγούσαν στον έλεγχο των μαζών από την εξουσία. Ο κλήρος εξαγίαζε τους μονάρχες και οι κυβερνώντες επιδίωκαν την θρησκοληψία των λαών για ψυχολογικό και εν συνεχεία πολιτικό έλεγχο και εκμετάλλευση, για εκφοβισμό και εξαπάτηση των μαζών. Οι κατακτητικές εξουσίες χρησιμοποίησαν τη θρησκεία ως μέσο υποταγής των λαών ταυτίζοντάς την με τη δική τους κυριαρχία!
Εξουσίες και θρησκείες συμπορεύονται. Για τις μοναρχίες η θρησκεία αποτελεί παράγοντα ισχύος. Στις μουσουλμανικές χώρες, ακόμη και σήμερα, οι εξουσίες χρησιμοποιούν τη θρησκεία ως πολιτικό σύμμαχο και υποκινητή τού φανατισμού και τής βίας. Οι πάπες φιλοδοξούσαν την πολιτικοκοινωνική εξουσία τού δυτικού κόσμου. Ήταν ο μεταχριστιανικός «καισαροπαπισμός». Οι πάπες ευθυγραμμίζονταν με τις αυθαιρεσίες των αυτοκρατόρων. Στη Γαλλία αναπτύχθηκε ένας διπλός προτεσταντισμός. Ο αστικός προτεσταντισμός, που περιλάμβανε τούς μεγιστάνες τού πλούτου -βιομηχάνους, τραπεζίτες κ.λπ.- και ο λαϊκός προτεσταντισμός. Ο πρώτος υπήρξε σύμμαχος των οικονομικών εξουσιών και τής μοναρχίας. Στις πρωτόγονες κοινωνίες κυριαρχούσε η θρησκευτική μυθολογία χωρίς καμμιά ιστορική θεμελίωση. Υπάρχει και η σύγχρονη θρησκευτική μυθολογία, ευτελισμός τής ιστορικής αλήθειας και τής επιστήμης.
* * *
Πρέπει να απαλλαγεί η ανθρωπότητα από τη μυθολογία των θρησκειών και να προανατολίζεται πάντοτε στην αληθινή παγκόσμια ιστορία χωρίς παραχαράξεις, ψευδολογίες, απάτες και αχρειότητες, που παραπλανούν και διαφθείρουν τους πολίτες τού πλανήτη.
Στην Κεντρική Σκηνή του Θεάτρου ΑΛΦΑ,που θα λειτουργεί από την Τετάρτη μέχρι και την Κυριακή, ο Γιώργος Παρτσαλάκης, η Πέγκυ Τρικαλιώτη, ο Κρατερός Κατσούλης, η Τζένη Θεωνά, θα παρουσιάζουν το καινούργιο, κοινωνικό και επίκαιρο έργο του Ντόναλντ Μάργκιουλις,. «Στοπ καρέ..», σε σκηνοθεσία της Νικαίτης Κοντούρη, σκηνικά-κοστούμια του Γιώργου Πάτσα και Μουσική του Σταύρου Γασπαράτου.
Στη Δεύτερη Σκηνή του Θεάτρου ΑΛΦΑ, ο Στέφανος Ληναίος,η Έλλη Φωτίου, ο Τρύφων Παπουτσής,ο Θοδωρής Προκοπίου,η Μαρία Βλάχου, ο Θανάσης Μπριάνας,θα ερμηνεύουν κάθε Δευτέρα και Τρίτη, την επίκαιρη,περισσότερο από κάθε άλλη φορά,κοινωνική σάτιρα του Νομπελίστα Ντάριο Φο «Δεν πληρώνω..δεν πληρώνω», που ως γνωστόν την παρουσίασαν σε χίλιες διακόσιες παραστάσεις, στην Αθήνα και σε ολόκληρη την Ελλάδα, το 1979-81,το 1991 και το 2000.-
Τώρα θα παρουσιαστεί στη σύγχρονη διασκευή, του ίδιου του συγγραφέα, με το νέο τίτλο: «Δεν πληρώνω, δεν πληρώνω τίποτα..»
========================================
ΤΡΙΑΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ « ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ..ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ..»
===============================================
Έκλεισαν τριάντα χρόνια από το 1979-1981 που πρωτοπαρουσιάσαμε στο Θέατρο ΑΛΦΑ και σε όλη την Ελλάδα,αυτό το έργο του Ντάριο Φο. Από την πρώτη στιγμή καταλάβαμε ότι θα είναι μια σάτιρα,πάντα επίκαιρη,δυστυχώς.
Το διαπιστώσαμε όταν το παρουσιάσαμε και πάλι στο Θέατρο ΑΛΦΑ το 1986.
Και όταν ο Ντάριο Φο πήρε το βραβείο Νόμπελ, το 1997, το ξαναπαρουσιάσαμε,για να τον τιμήσουμε, το 2000, διασκευασμένο αυτή τη φορά και προσαρμοσμένο στις μεγάλες,παγκόσμιες, οικονομικές & πολιτικές αλλαγές που είχαν ήδη προκύψει στο τέλος του 20ου Αιώνα μας.
Ποτέ όμως δεν πιστεύαμε ότι σήμερα, έπειτα από τριάντα χρόνια,αυτή η κοινωνική σάτιρα θα ήταν τόσο επικαιρη, περισσότερο από κάθε άλλη φορά...
Και την ξαναπαρουσιάζουμε τώρα, για τρεις λόγους.
Επειδή είναι ένα διαχρονικό,σπουδαίο έργο που θα έπρεπε να υπάρχει πάντα στο ρεπερτόριο ενός θεάτρου που θέλει να προβληματίζει κάθε γενιά.
Επειδή μας έστειλλε τώρα το έργο του ο Ντάριο Φο, προσαρμοσμένο, από τον ίδιο, στις νέες,παγκόσμιες,σημερινές πολιτικοοικονομικές συνθήκες..
Και επειδή μας το ζήτησαν και το ζητούν επιμόνως,κάθε χρόνο, πολλοί, παλιοί και νέοι θεατές.
Δημιουργήθηκε μάλιστα πρόσφατα, με επίσημη διακήρυξη και μια μεγάλη,πανελλήνια, οργανωμένη κίνηση με τη χαρακτηριστική επωνυμία: « Κίνηση Ελλήνων Πολιτών διεκδίκησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ..ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ..»
Ξανά μαζί λοιπόν.Μεγαλωμένοι όλοι μας κατά 30 χρόνια.Εκτός από το έργο του Ντάριο Φο.. Που δείχνει σαν να μη μεγάλωσε ούτε μια μέρα. Σαν να γεννήθηκε σήμερα, σαν να γράφτηκε τώρα.Για να είναι, όπως είταν πάντα, δίπλα στους παλαιούς και νέους,προβληματισμένους Θεατές-Πολίτες. .Οχι μόνο για να γελάσουμε και να εκτονωθούμε αλλά, ταυτόχρονα, να προβληματιστούμε και να αισιοδοξήσουμε..
Και όπως λέει κρυφογελώντας κι ο ίδιος ο Ντάριο Φο στο έργο του: Αιώνες τώρα αυτά τραβάει η ανθρωπότητα. Και από μας, αποκλειστικά, εξαρτάται, με τη σιωπή μας ή την ανυπακοή μας,να συντηρήσουμε ή να αλλάξουμε την παράλογη κοινωνία μας και τα άρρωστα προιόντα της..
Κι όπως λέμε εμείς: Να αποφασίσουμε,κάποτε,ποιοι θέλουμε να είμαστε, εμείς & τα παιδιά μας..Υπεύθυνοι Πολίτες ή βολεμένοι Υπάλληλοι;
Ώσπου να πάψει,επιτέλους,να είναι επίκαιρο αυτό το έργο του Ντάριο Φο...
«Δε δημιούργησε ο Θεός το σύμπαν αλλά οι νόμοι της φυσικής», γράφει ο περίφημος βρετανός θεωρητικός φυσικός Stephen Hawking στο νέο του βιβλίο «The Grand Design» (Το μεγάλο σχέδιο»), που θα κυκλοφορήσει την ερχόμενη εβδομάδα.
Στο βιβλίο που έχει συγγράψει με τον αμερικανό φυσικό Λέονταρντ Μλοντίνοφ, ο διάσημος επιστήμονας εξηγεί πως μία νέα σειρά από θεωρίες καθιστά «περιττό» έναν δημιουργό για το σύμπαν.
«Επειδή υπάρχει ένας νόμος όπως αυτός της βαρύτητας, το σύμπαν μπορεί να δημιουργηθεί και θα δημιουργηθεί μόνο του από το τίποτα. Η αυτόματη δημιουργία είναι ο λόγος που υπάρχει κάτι από το να μην υπάρχει τίποτα, ο λόγος που υπάρχει το σύμπαν, ο λόγος που υπάρχουμε εμείς», γράφει ο Hawking.
«Δεν είναι απαραίτητο να επικαλούμαστε τον Θεό για να ανάψει το διακόπτη λειτουργίας του σύμπαντος», συμπληρώνει ο 68χρονος φυσικός.
Αποσπάσματα από το βιβλίο του δημοσιεύονται σήμερα αποκλειστικά στην εφημερίδα «The Times».
Ο Hawking έγινε διάσημος στο ευρύ κοινό το 1988 με το βιβλίο του «Ένα σύντομο χρονικό του χρόνου», στο οποίο εξιστορούσε την αρχή του χρόνου και τη δημιουργία του σύμπαντος. Στον επιστημονικό κόσμο ήταν γνωστό από πολύ νωρίτερα χάρη στο έργο του πάνω στις μαύρες τρύπες, την κοσμολογία και την κβαντική βαρύτητα.
Από το 1974, ο επιστήμονας έχει αφιερώσει την ζωή του στο «πάντρεμα» δύο βασικών πυλώνων της σύγχρονης φυσικής - τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Albert Einstein, η οποία αφορά τη βαρύτητα και τα φαινόμενα μεγάλης κλίμακας και την κβαντική θεωρία, που αφορά τα υποατομικά σωματίδια. ______________ Αναδημοσίευση από ΤΑ ΝΕΑ της 03.09.2010
Τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Θεοδ. Πελεγρίνη,
Τον Ημερήσιο και περιοδικό Τύπο,
Τους Ρ/Σ και τους TV/Σταθμούς,
Τους διαχειριστές Ιστοσελίδων Έρευνας και Ενημέρωσης και τους Bloggers.
Κυρίες και κύριοι,
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία για τη θετική συμβολή των επιστημών στην ανάπτυξη των κοινωνιών και των οικονομιών και συνολικά της ανθρωπότητας, καθώς επίσης δεν υπάρχει, ή τουλάχιστον δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία για τη σχέση αμοιβαιότητας μεταξύ επιστήμης και οικονομίας και ειδικότερα μεταξύ επιστημονικής έρευνας και οικονομίας. Η περίπτωση που με αυτήν την ανοικτή επιστολή καταγγέλλεται δείχνει όμως πως οι πολυεθνικές επιχειρήσεις κινητής τηλεφωνίας και φυσικά όχι μόνο αυτές, στα πλαίσια του αλληλοεξοντωτικού ανταγωνισμού τους διαπλέκονται με την πολιτική εξουσία και θυσιάζουν, με την ανοχή της, στο βωμό της άκρατης κερδοσκοπικής δραστηριότητάς τους όχι μόνο το απόρρητο των επικοινωνιών, τη ζωή των στελεχών τους, τη δημόσια υγεία, αλλά ακόμα και αυτή την ακαδημαϊκή ελευθερία και την επιστημονική έρευνα. Τα ντοκουμέντα που ακολουθούν αποκαλύπτουν τις διεθνείς διαστάσεις ενός πραγματικού εγκλήματος σε βάρος της δημόσιας υγείας και της επιστημονικής έρευνας, για το οποίο κανένας μας δεν δικαιούται να σιωπά και πολύ περισσότερο ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, η Ελληνική κυβέρνηση και το Ελληνικό Κοινοβούλιο.
Οι αποδέκτες αυτού του μηνύματος παρακαλούνται να το προωθήσουν όσο και όπου μπορούν και να διαμαρτυρηθούν τόσο προς τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών όσο και προς την Ελληνική Κυβέρνηση για να σεβαστούν τις ακαδημαϊκές ελευθερίες, την κοινωνική ευαισθησία και την ελευθερία της επιστημονικής έρευνας και να δώσουν τη δυνατότητα στον Δρα Δημήτρη Παναγόπουλο, (που τον πέταξαν έξω από το Εργαστήριό του σε μια αποθήκη και προφανώς θα τον πετάξουν έξω και από το Πανεπιστήμιο, αν δεν συμμορφωθεί «προς τας υποδείξεις»), να συνεχίσει την έρευνά του για την οποία έχει κερδίσει την εκτίμηση της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας, αντί να προσπαθούν να τον φιμώσουν. Τέλος καλούμε τους Βουλευτές να φέρουν το θέμα στη Βουλή και να ζητήσουν την αποκατάσταση της ακαδημαϊκής τάξης.
Για την Πρωτοβουλία Διαλόγου για ένα Νέο Ουμανισμό Δρ Κώστας Λάμπος
*
ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΤΩΝ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΩΝ
ΤΗΣ ΚΙΝΗΤΗΣ ΤΛΕΦΩΝΙΑΣ
ΘΕΤΟΥΝ ΣΕ ΑΜΕΣΟ ΚΙΝΔΥΝΟ
ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ
ΦΙΜΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Εισαγωγικό-Ενημερωτικό σημείωμα:
Στις 27 και 29 Απριλίου 2010, προσκλήθηκαν τέσσερις διεθνείς επιστήμονες ειδικοί στις βιολογικές επιπτώσεις των ακτινοβολιών, να μιλήσουν σε συνεδρίαση της Επιτροπής Υγείας του Καναδικού Κοινοβουλίου με θέμα:
«Επιδράσεις Μικροκυματικών Ακτινοβολιών στην Ανθρώπινη Υγεία».
Οι επιστήμονες αυτοί ήταν ο Δρ. OlleJohansson του Ινστιτούτου Karolinska της Σουηδίας, η Δρ. Annie Sasco του Πανεπιστήμιου Bordeaux της Γαλλίας, ο Δρ. Andrew Goldsworthy από το Imperial College του Λονδίνου και ο Δρ. Δημήτρης Παναγόπουλος από το Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Και οι τέσσερις κατέθεσαν με βάση τις έρευνές τους, ότι οι ακτινοβολίες μικροκυμάτων που εκπέμπονται από κινητά τηλέφωνα και κεραίες σταθμών βάσης κινητής τηλεφωνίας καθώς και άλλες συσκευές ασύρματης επικοινωνίας όπως ασύρματα δίκτυα υπολογιστών κ.λ.π., αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία. Kαι οι τέσσερις, τόνισαν την ανάγκη άμεσης και δραστικής μείωσης των ισχυόντων ορίων ασφαλείας και την ανάγκη επανάληψης κάποιων πειραμάτων, με πολύ ανησυχητικά αποτελέσματα, με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας και ιδιαίτερα των παιδιών που είναι πιο ευάλωτα στις ακτινοβολίες. Αμέσως μετά την συμμετοχή των τεσσάρων επιστημόνων στη συνεδρίαση αυτή, οι διευθυντές τους στα πανεπιστημιακά ιδρύματα όπου εργάζονται οι τρεις από τους τέσσερις, τους αφαίρεσαν τα γραφεία τους, ενώ ο τέταρτος είχε μόλις πριν συνταξιοδοτηθεί. Ο Δρ. Δημήτρης Παναγόπουλος είναι ένας εκ των τριών που του αφαιρέθηκε το γραφείο-εργαστήριό του στον Τομέα Βιολογίας Κυττάρου και Βιοφυσικής, του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, από τον διευθυντή του Τομέα, Καθηγητή Λουκά Μαργαρίτη.
Το παρακάτω κείμενο είναι μεταφρασμένο από το αυθεντικό στα αγγλικά και αποτελεί Επερώτηση Καναδών πολιτών προς τον Έλληνα Πρέσβη στον Καναδά, για το γεγονός της «δίωξης» του Έλληνα επιστήμονα.
Επερώτηση Καναδών Πολιτών
προς τον Έλληνα Πρέσβη στον Καναδά
Θέμα: «Ακαδημαϊκή δίωξη Έλληνα επιστήμονα επειδή απέδωσε τεράστια δημόσια υπηρεσία μέσω της κατάθεσής του»
Αγαπητέ κ. Πρέσβη Νικόλαε Μάτση,
Γενικοί πρόξενοι κ. Δημήτρη Αζεμόπουλε και κα Μαρία Καρνούτσου, καθώς και οποιοσδήποτε άλλος εκπρόσωπος της Ελλάδας στον Καναδά που μπορεί να τον ενδιαφέρει:
Στις 27 και 29 Απριλίου 2010, η Επιτροπή Υγείας του Καναδικού Κοινοβουλίου (HESA) άκουσε μια πολύ σημαντική κατάθεση αναφορικά με ένα φλέγων ζήτημα που δεν αφορά μόνο τον Καναδικό λαό. Τα μέλη της Επιτροπής, που είναι και μέλη του Καναδικού Κοινοβουλίου προερχόμενοι από όλα τα κόμματα της Βουλής, άκουσαν εισηγήσεις όχι μόνο από Καναδούς αλλά και από διεθνείς επιστήμονες-ερευνητές, σχετικά με τις επιπτώσεις στην δημόσια υγεία από την έκθεση σε ακτινοβολίες μικροκυμάτων από κινητά τηλέφωνα και άλλες σχετικές πηγές ασύρματης επικοινωνίας.
Κατά την προετοιμασία για την εξέταση ειδικών μαρτύρων της HESA, έπεσε στην αντίληψή μας η πολύ σημαντική πρόσφατη έρευνα που γίνεται από έναν ερευνητή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μαζί με άλλους τρείς Ευρωπαίους συναδέλφους του, ο Δρ. Δημήτρης Παναγόπουλος δέχτηκε ευγενικά την πρόσκληση της HESA να καταθέσει στην Επιτροπή του Κοινοβουλίου, παραθέτοντας ταυτόχρονα και σχετικές δημοσιεύσεις από την έρευνά του.
Η συμβολή του Βιοφυσικού Δρ. Δημήτρη Παναγόπουλου με την εμφάνισή του μέσω τηλεδιάσκεψης στις 29 Απριλίου, ήταν εξαιρετική σε σαφήνεια και επάρκεια, σε συμφωνία με την ποιότητα των επιστημονικών του δημοσιεύσεων. Οι βουλευτές που συμμετείχαν στην Επιτροπή Υγείας αναμένεται να στηριχθούν ιδιαίτερα στην κατάθεσή του όσον αφορά τις προτάσεις που θα κάνουν στο Καναδικό Κοινοβούλιο για μια σειρά μέτρων προστασίας της Δημόσιας υγείας.
Δυστυχώς η αφορμή για αυτή μου την επιστολή δεν είναι μόνο η επιθυμία να εξυμνήσω έναν Έλληνα πολίτη που κάνει μια ζωτικής σημασίας διεθνή προσφορά με το επιστημονικό του έργο, αλλά η ανάγκη έκκλησης σε εσάς να παρέμβετε θετικά για λογαριασμό του. Προς μεγάλη απογοήτευση όλων των ανθρώπων διεθνώς που εργάζονται ανιδιοτελώς για την καλυτέρευση της δημόσιας υγείας παροτρύνοντας τις κυβερνήσεις να αναθεωρήσουν τα έως τώρα ισχύοντα, ξεπερασμένα κριτήρια σχετικά με τα επιτρεπτά όρια έκθεσης στις ακτινοβολίες μικροκυμάτων, φαίνεται ότι οι επιστήμονες που κατέθεσαν, συμπεριλαμβανομένου του Δρ. Δημήτρη Παναγόπουλου, υπέστησαν στη συνέχεια ακαδημαϊκή δίωξη επειδή απέδωσαν τεράστια δημόσια υπηρεσία μέσω των καταθέσεών τους σε αυτή τη σημαίνουσα Δημόσια Αρχή του Καναδά.
Λίγο μόλις καιρό μετά τις εργασίες της Επιτροπής τον Απρίλιο, ο Δρ. Δημήτρης Παναγόπουλος, ο Δρ. OlleJohansson του Ινστιτούτου Karolinska της Σουηδίας και η Δρ. Annie Sasco του Πανεπιστήμιου Bordeaux της Γαλλίας, τρείς δηλαδή από τους τέσσερις προσκεκλημένους διεθνείς ομιλητές ενώπιον της επιτροπής, οι οποίοι στηριζόμενοι στις επιστημονικές τους έρευνες τόνισαν και οι τέσσερις, την ανάγκη αναθεώρησης των ορίων επιτρεπόμενης έκθεσης στις παραπάνω ακτινοβολίες, αντιμετωπίσθηκαν με αφαίρεση των γραφείων τους από τα πανεπιστημιακά ιδρύματά στα οποία εργάζονται. Ο τέταρτος διεθνής ειδικός, ο Δρ. Andrew Goldsworthy από το Imperial College του Λονδίνου, είχε μόλις συνταξιοδοτηθεί και επομένως δεν του αφαιρέθηκε το γραφείο, αλλά μας κατέθεσε ότι είχε υποστεί παρόμοιες διώξεις πριν τη συνταξιοδότησή του.
Οι βουλευτές που συμμετέχουν στην HESA ενημερώθηκαν για αυτά τα γεγονότα απροκάλυπτης και εξοργιστικής δίωξης που αποτελούν μια συντονισμένη επίθεση στην ακαδημαϊκή ελευθερία και δικαιοδοσία. Είναι λυπηρό που οι έπαινοι για μια συμβολή σε διεθνές επίπεδο από έναν Έλληνα επιστήμονα, μετριάζονται από τη διεθνή κατακραυγή για το γεγονός ότι ο ίδιος ερευνητής αναγκάζεται να σταματήσει την ζωτικής σημασίας επιστημονική του έρευνα.
Ήδη έχουν σταλεί αντίστοιχες επιστολές υποστήριξης για τον Δρ. Johansson προς το Ινστιτούτο Karolinska, καθώς είναι ένας από τους πλέον διακεκριμένους επιστήμονες στο χώρο διεθνώς εδώ και πολλά χρόνια. Φοβόμαστε ότι ο νεώτερος συνάδελφός του στη χώρα σας θα είναι πολύ πιο ευάλωτος για διάφορους λόγους. Γι’ αυτό και απευθυνόμαστε πρώτα στους εκπροσώπους της χώρας σας στην δική μας, τον Καναδά, όπου και έλαβε χώρα η πρόσφατη σημαντική συμβολή του, ακολουθούμενη από τις τόσο άμεσες και δυσάρεστες συνέπειες. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι οι αντιπρόσωποι της Ελλάδας θα προσπαθήσουν να αποτρέψουν μια κατάσταση στην οποία οι ίδιοι οι Καναδοί βουλευτές θα παρέμβουν αυτοπροσώπως προκειμένου να διερευνήσουν το θέμα άμεσα, καθώς αυτή η δυσάρεστη κατάσταση μπορεί να προκλήθηκε από τη δική τους καλοπροαίρετη πρόσκληση προς έναν πολίτη της χώρας σας.
Θα διερευνήσετε εκτενώς το θέμα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών;
Θα εκφράσετε την μεγάλη δυσαρέσκεια που νοιώθουμε εδώ καθώς και την επιθυμία να αποφύγουμε περαιτέρω διεθνή διασυρμό;
Θα παρέμβετε ώστε να αποκαταστήσετε την πεποίθησή μας ότι ένα ίδρυμα σαν το Πανεπιστήμιο Αθηνών δεν είναι ένας χώρος όπου γίνονται αποδεκτές ανάρμοστες επεμβάσεις στην ακαδημαϊκή ανεξαρτησία αλλά συνεχίζει να παράγει επιστημονικό έργο παγκόσμιας σημασίας, σαν αυτό που έκανε την Επιτροπή Υγείας του Καναδικού Κοινοβουλίου να καλέσει τον Δρ. Δημήτρη Παναγόπουλο;
Σας ευχαριστώ πολύ για την επείγουσα προσοχή που θα δώσετε σε αυτό το ζήτημα, το οποίο έχει ήδη τραβήξει το ενδιαφέρον Καναδών πολιτικών και δημοσιογράφων.
Τα σχετικά πρακτικά της HESA, συμπεριλαμβανομένης της ομιλίας του Δρ. Δημήτρη Παναγόπουλου, για την οποία θα έπρεπε να είσαστε περήφανοι, μπορείτε να τα βρείτε στον διαδικτυακό τόπο:
Επίσης έχουν κατατεθεί επιστημονικές εργασίες του στην Επιτροπή Υγείας οι οποίες θα έχουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της τελικής έκθεσης της Επιτροπής. Έτσι, ένας Έλληνας πολίτης μπορεί να έχει προσφέρει σημαίνουσα κοινωνική υπηρεσία σχετικά με την προστασία της δημόσιας υγείας στον Καναδά, ενώ ταυτόχρονα, σαν αποτέλεσμα αυτής του της προσφοράς, διώκεται στην χώρα του, την Ελλάδα.
Μεεκτίμηση,
Daryl Vernon (Toronto),
μεάμεσηυποστήριξηαπότους Lorraine Penner, Barbara Payne, Sharon Noble, Catherine Mullally, François Therrien, Charlene Creelman, Una St. Clair-Moniz, Elizabeth Barris, Linda Ewart, Susan Yurychuk, Edna Pettipas, Emily Duffy-Arsenault, Catherine Gamba, Susan Clarke, Deborah M. Rubin, καιπολλώνακόμη».
Το αυθεντικό κείμενο στα αγγλικά, βρίσκεται στον διαδικτυακό τόπο,
Για το φετινό Βραβείο Αναγνωστών του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου ψήφισαν, µε SMS, 6.300 άτοµα. Και επέλεξαν, µε µεγάλη διαφορά από το δεύτερο, το µυθιστόρηµα της Ελένης Πριοβόλου «Οπως ήθελα να ζήσω» (Εκδ. Καστανιώτη). «Οι συγγραφείς είµαστε και ερευνητές», λέει η βραβευθείσα. «Στο βιβλίο µου, που έχει κοινωνικό, ιστορικό και πολιτικό υπόβαθρο, έψαξα να βρω το δικό µου “τις πταίει” για το γεγονός ότι η χώρα αυτή, που προσπάθησε να ξεφύγει από τις οθωµανικές δοµές, τελικά δεν κατάφερε και το ζητούµενο, να γίνει δηλαδή ένα σύγχρονο αστικό κράτος». 
